Gerardjan Rijnders

Gerardjan Rijnders (Delft, 2 juni 1949) is een Nederlands toneelregisseur, -speler en -schrijver.

Levensloop
Na de middelbare school ging Gerardjan Rijnders in Amsterdam naar de regieopleiding aan de Theaterschool en tegelijkertijd studeerde hij Rechten aan de Universiteit van Amsterdam. Beide opleidingen rondde hij af. Op de regieopleiding werd hij begeleid door Leonard Frank, bij wiens Toneelgroep Baal hij in 1974 debuteerde als professioneel regisseur. Hiervoor, na zijn eindexamen in 1973, werkte hij als regieassistent van Fritz Marquardt, die uitgenodigd was om Penthesilea van Heinrich von Kleist voor de Toneelraad Rotterdam te regisseren. Werken met Marquardt betekende voor Gerard Jan Rijnders het vak voor negentig procent leren.

In 1975 werd Gerardjan Rijnders samen met vier andere regisseurs gevraagd om te regisseren bij een nieuwe toneelgroep F Act, een groep waar jonge regisseurs een kans kregen om professioneel theater te maken. Dit was een initiatief van de toenmalige Rotterdamse Toneelraad. In het eerste jaar regisseerde Rijnders een eigen bewerking van Sofokles’ Antigone. In het jaar daarop speelde hij de titelrol in de film Schreber, waarvan hij met Mia Meijer het scenario schreef en die werd geregisseerd door Paul Vermeulen Windsant. Na regies bij De Nieuwe Komedie (Voor niks gaat de Zon op) en bij het Projekttheater van Frans Strijards (Transsiberië Expres van Copi en zijn eigen stuk, Dollie of Avocado’s bij de Lunch) werd hij in 1977, tijdens het werken aan Carl Sternheims Burger Schippel gevraagd om met regisseurs Paul Vermeulen Windsant en Ulrich Greiff de leiding van Toneelgroep Globe in Eindhoven over te nemen. Onder zijn artistiek leiderschap (tot 1985) werd Globe een van de spraakmakendste gezelschappen van Nederland. De volgende twee jaar regisseerde Rijnders voornamelijk voor het Publiekstheater in Amsterdam en de Toneelschuur te Haarlem.

Toneelgroep Amsterdam
In 1987 fuseerden het Publiekstheater en Toneelgroep Centrum tot een nieuw gezelschap, Toneelgroep Amsterdam (TGA). Gerardjan Rijnders werd de artistieke leider, aanvankelijk naast Jan Ritsema, die al snel het gezelschap verliet. Het gezelschap stond al snel bekend om zijn producties van zowel klassiek als modern repertoire, meestal van een artistiek hoog niveau en dikwijls spraakmakend. Dit kwam niet in de laatste plaats door de 'montagevoorstellingen' die Gerardjan Rijnders schreef en regisseerde (o.a. Bakeliet, Count your blessings). In de grote schouwburgzaal bracht Gerardjan Rijnders klassieke teksten als onderdeel van zijn onderzoek naar de retorica in de grote zaal. Gerardjan Rijnders was in deze periode ook actief in Duitsland. Zo regisseerde hij in 1996 bij het Deutsches Theater Berlin (Berlijn) zijn eigen stuk Moffenblues en in januari 1998 bij Schauspiel Bonn, Malstrom, de opvolger van de montagevoorstelling Licht. In november 1998 regisseerde hij Penthesilea bij het Deutsches Theater Berlin.

Na 2000: Freelance regisseur
Sinds 2000 is Gerardjan Rijnders freelance regisseur. Hij regisseerde de afgelopen jaren onder meer stukken bij het Bellevue Lunchtheater, het Nationale Toneel en het Ro Theater. Voor Hummelinck Stuurman regisseerde hij een drieluik van stukken van Anton Tsjechov. De komende jaren zal hij bij deze producent een drieluik maken van Shakespeare-stukken.

Gerardjan Rijnders

Gerardjan Rijnders (Delft, 2 June 1949) is a Dutch theatre director, actor and writer.

Biography
After secondary school, Gerardjan Rijnders went to the directing course at the Theatre School in Amsterdam and simultaneously studied Law at the University of Amsterdam. He completed both courses. At the directing course, he was supervised by Leonard Frank, with whose Toneelgroep Baal he made his debut as a professional director in 1974. Before that, after his final exams in 1973, he worked as an assistant director to Fritz Marquardt, who had been invited to direct Penthesilea by Heinrich von Kleist for the Toneelraad Rotterdam. Working with Marquardt meant learning the trade ninety percent for Gerard Jan Rijnders.

 

In 1975, Gerardjan Rijnders was asked, together with four other directors, to direct a new theatre group F Act, a group where young directors were given the opportunity to make professional theatre. This was an initiative of the then Rotterdam Theatre Council. In the first year, Rijnders directed his own adaptation of Sophocles’ Antigone. The following year, he played the title role in the film Schreber, for which he wrote the screenplay with Mia Meijer and which was directed by Paul Vermeulen Windsant. After directing at De Nieuwe Komedie (Voor niks gaat de Zon op) and at the Projekttheater of Frans Strijards (Transsiberië Expres by Copi and his own play, Dollie of Avocado’s bij de Lunch), he was asked in 1977, while working on Carl Sternheim’s Burger Schippel, to take over the management of Toneelgroep Globe in Eindhoven with directors Paul Vermeulen Windsant and Ulrich Greiff. Under his artistic leadership (until 1985), Globe became one of the most talked-about companies in the Netherlands. The following two years, Rijnders mainly directed for the Publiekstheater in Amsterdam and the Toneelschuur in Haarlem.

 

Toneelgroep Amsterdam
In 1987, the Publiekstheater and Toneelgroep Centrum merged to form a new company, Toneelgroep Amsterdam (TGA). Gerardjan Rijnders became the artistic director, initially alongside Jan Ritsema, who soon left the company. The company quickly became known for its productions of both classical and modern repertoire, usually of a high artistic level and often controversial. This was not least due to the 'montage performances' that Gerardjan Rijnders wrote and directed (including Bakeliet, Count your blessings). In the large theatre hall, Gerardjan Rijnders performed classical texts as part of his research into rhetoric in the large hall. Gerardjan Rijnders was also active in Germany during this period. For example, in 1996 he directed his own play Moffenblues at the Deutsches Theater Berlin (Berlin) and in January 1998 at Schauspiel Bonn, Malstrom, the successor to the montage performance Licht. In November 1998 he directed Penthesilea at the Deutsches Theater Berlin.

After 2000: Freelance director
Gerardjan Rijnders has been a freelance director since 2000. In recent years he has directed plays at the Bellevue Lunchtheater, the Nationale Toneel and the Ro Theater. For Hummelinck Stuurman he directed a triptych of plays by Anton Chekhov. In the coming years he will make a triptych of Shakespeare plays with this producer.

Maak jouw eigen website met JouwWeb